Sáng ngày 26 tháng 3 năm 2023, tại nhà thờ họ Phạm Nhàn Ngu, Đảng ủy, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân xã Yên Mạc phối hợp cùng Hội đồng gia tộc họ Phạm Nhàn Ngu và Quỹ giải thưởng Phạm Thận Duật tổ chức lễ đón nhận bằng xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh nhà thờ họ Phạm Nhàn Ngu và nhà bia tưởng niệm danh nhân Phạm Thận Duật.

Đại biểu và nhân dân tham dự buổi lễ

Đến dự buổi lễ có GS.TSKH.NGND Vũ Minh Giang, Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam, Ủy viên hội đồng di sản văn hóa quốc gia; Nhà sử học Dương Trung Quốc, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Khoa học lịch sử Việt Nam; đại diện Lãnh đạo Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Ninh Bình, Lãnh đạo Ủy ban nhân dân huyện Yên Mô, Lãnh đạo Đảng ủy, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân, Ủy ban MTTQVN xã Yên Mạc; Lãnh đạo Quỹ giải thưởng Sử học Phạm Thận Duật, Câu lạc bộ Giải thưởng Sử học Phạm Thận Duật; các tổ chức chính trị xã hội cùng đông đảo các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, nhân dân, con em xa quê và du khách thập phương.

GS.TSKH.NGND Vũ Minh Giang, Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam, Ủy viên hội đồng di sản văn hóa quốc gia phát biểu tại buổi lễ

Nhà sử học Dương Trung Quốc, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Khoa học lịch sử Việt Nam phát biểu tại buổi lễ

Nhà thờ họ Phạm Nhàn Ngu là nơi thờ cúng, tưởng niệm tổ tiên và hậu duệ của dòng họ Phạm Nhàn Ngu làng Yên Mô Thượng, xã Yên Mạc, huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình. Di tích cũng là nơi thờ cúng, tưởng niệm danh nhân Phạm Thận Duật, là hậu duệ đời thứ 10 của dòng họ Phạm Nhàn Ngu, làm quan thời nhà Nguyễn, giữ nhiều chức tước, vị trí khác nhau trong triều đình. Sáu năm làm quan Giáo, quan Châu vùng Tây Bắc, làm chức Giáo Thụ phủ Đoan Hùng, rồi Tri châu Tuần Giáo; hơn hai mươi năm làm quan tỉnh miền Bắc từ quan đầu huyện tới quan đầu tỉnh ở Bắc Ninh, Hà Nội, Thái Nguyên, Lạng Sơn; hai năm trị thủy vùng tả ngạn sông Hồng với chức Khâm sai kinh lý Hà Đê sứ; bốn năm giữ việc hình luật, lịch sử và dạy học với các chức Thượng thư bộ Hình, đại thần Viện Cơ mật, Sư bảo Dục Đức đường và Chánh Môn đường, Thượng thư Bộ Hộ, Phó Tổng Tài Quốc Sử quán, Hiệp Biện Đại học sĩ, Vinh Lộc Đại phu; 01 năm đi sứ Thiên Tân với chức Chánh sứ và cuối cùng sau sự kiện kinh thành Huế thất thủ, Phạm Thận Duật lĩnh sứ mệnh làm Bắc kỳ Khâm sai đại thần lên đường ra Bắc chiêu tập nghĩa sĩ Cần Vương… Phạm Thận Duật còn góp công và tổ chức xây dựng Văn Từ hàng huyện, khắc văn bia, xây dựng miếu thờ Thành hoàng làng... Nhà bia tưởng niệm danh nhân Phạm Thận Duật được dòng họ và con cháu xây dựng năm 1995, là nơi tưởng niệm danh nhân Phạm Thận Duật, nơi tổ chức các hoạt động tri ân công lao của ông đối với đất nước, nhân dân và dòng họ.

Di tích Nhà thờ họ Phạm Nhàn Ngu và Nhà bia tưởng niệm danh nhân Phạm Thận Duật là một trong những di sản hiếm hoi còn lưu lại ở mảnh đất quê hương Ninh Bình, mảnh đất sinh thành của danh nhân Phạm Thận Duật, một nhà văn hóa lớn của Việt Nam ở thế kỉ XIX, người ghi dấu ấn thời đại, thời kỳ chuyển giao, bản lề của lịch sử hiện đại ở nước ta, một người con lỗi lạc của dòng họ Phạm đất Yên Mô, một tấm gương sáng về nhân cách cao đẹp, tài năng đức độ, tri thức uyên bác...

Với những giá trị văn hóa, lịch sử, khoa học của di tích, nhà thờ họ Phạm Nhàn Ngu và nhà bia tưởng niệm danh nhân Phạm Thận Duật được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh theo Quyết định số 1193/QĐ-UBND ngày 30 tháng 12 năm 2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Bình.

Việc xếp hạng di tích nhà thờ họ Phạm Nhàn Ngu và nhà bia tưởng niệm danh nhân Phạm Thận Duật thể hiện lòng tri ân với danh nhân, lan toả các giá trị nhân văn tốt đẹp mà Thượng thư Phạm Thận Duật và các bậc tiền nhân dòng họ Phạm Nhàn Ngu trao truyền lại. Đây cũng là tiền đề để chính quyền địa phương và hội đồng gia tộc dòng họ tiếp tục nghiên cứu, xây dựng hồ sơ đề nghị Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch xem xét, xếp hạng là di tích cấp quốc gia.

Hình ảnh một số hoạt động diễn ra tại buổi lễ:

                                                  Bài và ảnh:

Phạm Mạnh Dũng (Phòng Quản lý Di sản văn hóa)