Khoa học và công nghệ là yếu tố quan trọng cho sự phát triển của thể thao hiện đại. Trong hành trình phát triển thể thao hiện đại, sự kết nối giữa thể thao và khoa học được nhận thức rõ. Từ những phương pháp đào tạo cho tới những trang thiết bị tập luyện cũng như các công tác y tế, khoa học thể thao đang là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến thành tích thi đấu của các vận động viên.

Hiện tại, các quốc gia trên thế giới đều đang đẩy mạnh việc áp dụng những ứng dụng của khoa học công nghệ vào việc nâng cao thành tích của các vận động viên, trong đó có các lĩnh vực như sinh lý, tâm lý, điều khiển cơ và cơ chế sinh học ngoài ra còn cả dinh dưỡng, chế độ ăn uống, công nghệ thể thao, nhân trắc học, kích thước cơ thể và việc phân tích hiệu suất.

Trong những năm gần đây thể thao Việt Nam đã quan tâm đầu tư công tác nghiên cứu khoa học công nghệ trong thể thao. Tuy nhiên, việc ứng dụng khoa học công nghệ vào công tác đào tạo, nâng cao thành tích cho vận động viên vẫn còn nhiều hạn chế. Nhận rõ về sự quan trọng của khoa học công nghệ trong thể thao, Bộ VHTTDL đã ban hành Chiến lược phát triển khoa học và công nghệ ở cả 3 lĩnh vực Văn hoá, Thể thao và Du lịch giai đoạn 2013 - 2020, tầm nhìn 2030. Trong đó xác định, trong giai đoạn tới, toàn ngành sẽ đầu tư nhiều hơn nữa về cả nguồn ngân sách, nhân lực cho việc phát triển khoa học công nghệ.

Nhận thức được tầm quan trọng của việc áp dụng khoa học công nghệ vào lĩnh vực thể thao, Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể dục thể thao tỉnh Ninh Bình đã từng bước ứng dụng các phần mềm công nghệ vào công tác huấn luyện và đào tạo tại đơn vị nhằm từng bước nâng cao hiệu quả chăm sóc sức khoẻ đối với vận động viên, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ công tác quản lý, đào tạo huấn luyện vận động viên, công tác tuyển chọn cũng như trong công tác phòng, chống doping phục vụ công tác thể thao đạt chuẩn quốc tế. Đó là những việc làm cấp thiết nhằm đưa thể thao tỉnh nhà tiến xa hơn trên con đường hội nhập.

Cụ thể như trong môn Bóng chuyền, đội Bóng chuyền Tràng An Ninh Bình đã sử dụng các phần mềm chuyên dụng như phần mềm thống kê số liệu các chỉ số:  đập bóng, chắn bóng, đỡ bước một, ghi điểm,... của từng vận động viên trong các trận đấu qua đó thống kê được các số liệu chuyên môn mà các huấn luyện viên sẽ dựa vào đó để áp dụng các bài tập giúp hoàn thiện và nâng cao kỹ thuật, chiến thuật cho từng vận động viên trong đội. Ngoài ra các vận động viên còn được tham gia các cuộc họp kỹ thuật, xem các video hình ảnh, các trận thi đấu có chất lượng chuyên môn cao hay các trận thi đấu của chính bản thân để có thể rút kinh nghiệm thực tế và ngày càng hoàn thiện kỹ thuật, chiến thuật của bản thân.

Trong công tác quản lý cho đội bóng chuyền Tràng An Ninh Bình, các huấn luyện viên đã áp dụng hình thức quản lý, lưu trữ dữ liệu trên máy tính thay vì quản lý trên giấy như trước đây. Qua đó quản lý được đầy đủ thông tin của các vận động viên từ khi tạm tuyển cho tới khi trở thành vận động viên chuyên nghiệp tham gia đội tuyển Quốc gia. Tất cả các thông tin của mỗi vận động viên đều được thường xuyên cập nhật và sử dụng trong công tác huấn luyện đào tạo.

Với việc vận dụng linh hoạt các phương pháp khoa học, ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác huấn luyện, đào tạo. Qua đó thành tích thi đấu của đội Bóng chuyền Tràng An có các bước đột phá rõ rệt trong thời gian qua: Năm 2017 đạt HCĐ giải Bóng chuyền Vô địch quốc gia, giải khuyến khích Cup Hùng Vương; năm 2018 đạt HCB Đại hội TDTT toàn quốc, HCĐ giải Bóng chuyền vô địch quốc gia, vô địch Cup Hùng Vương, á quân giải Bóng chuyền Cúp PV Đạm Cà Mau; năm 2019 đạt HCĐ giải Bóng chuyền vô địch quốc gia, vô địch Cup Hoa Lư; năm 2020 đạt HCĐ giải Bóng chuyền vô địch quốc gia, vô địch Cup Hoa Lư.

Từ những thành tích đã đạt được trong thời gian tới Trung tâm sẽ tiếp tục đẩy mạnh việc áp dụng khoa học, công nghệ trong công tác huấn luyện, đào tạo không chỉ riêng cho đội Bóng chuyền Tràng An Ninh Bình mà còn cho vận động viên các môn khác nhằm nâng cao thành tích thi đấu cho các vận động viên tỉnh nhà và đóng góp thêm nhiều vận động viên nòng cốt cho đội tuyển quốc gia.

Đinh Xuân Đại